
درمان اسکار کلوئید | راهها، روشها و پیشرفتهای علمی درمانی
اسکار کلوئید یکی از انواع زخمهای پوستی هستند که به دلیل رشد بیش از حد بافت فیبروزی در محل زخم به وجود میآیند. این اسکارها معمولا در نواحی حساس بدن مانند سینه، شانهها، گردن و صورت دیده میشوند و میتوانند تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشند. از آنجا که درمان اسکار کلوئید چالشبرانگیز است و ممکن است به راحتی برطرف نشوند، شناخت روشهای درمانی مختلف، اثرات جانبی و پیشرفتهای جدید در این زمینه برای افرادی که با این نوع اسکارها دست و پنجه نرم میکنند، اهمیت ویژهای دارد.
در این مقاله همراه با دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک زیبای و ترمیمی،به طور مفصل به بررسی دلایل ایجاد آن، روشهای درمان اسکار کلوئید ، نوآوریهای علمی اخیر، و پیشگیری از این نوع اسکار پرداخته خواهد شد.

اسکار کلوئید چیست؟
اسکار کلوئید نوعی اسکار است که به دلیل تولید بیش از حد کلاژن در محل زخم ایجاد میشود. این اسکارها معمولاً از حد برش یا زخم اولیه فراتر رفته و به شکل برجسته و سفت در ناحیه آسیب دیده باقی میمانند. برخلاف اسکارهای معمولی که به مرور زمان صاف میشوند، اسکار کلوئید ممکن است با گذشت زمان بزرگتر شوند و گاهی حتی اندازه آنها افزایش یابد.
ویژگیهای اسکار کلوئید
- برجستگی و ضخامت: اسکار کلوئیدی اغلب از پوست بیرون میزند و به صورت برجسته و متورم باقی میماند.
- رنگ متفاوت: این نوع اسکارها معمولاً رنگی تیرهتر یا قرمز دارند، که ممکن است با گذشت زمان تغییر کند.
- اندازه بزرگتر از زخم اولیه: اسکار کلوئیدی فراتر از محل زخم گسترش مییابد و ممکن است به اندازهای برسد که زیبایی و عملکرد پوست را تحت تأثیر قرار دهد.
- احساس درد و خارش: یکی از ویژگیهای اسکار کلوئید ، درد و خارش مستمر آنها است. این احساسات میتوانند بسیار ناراحتکننده باشند.
علت ایجاد اسکار کلوئید
اسکار کلوئید معمولاً در واکنش به زخمها، جراحیها، سوختگیها یا آکنه ایجاد میشوند. این اسکارها به طور عمده در افراد دارای پیشینه ژنتیکی خاصی به وجود میآیند، به ویژه کسانی که دارای پوست تیرهتر هستند. در واقع، ژنتیک، عوامل محیطی و نوع جراحت میتوانند بر شدت ایجاد اسکار کلوئیدی تأثیر بگذارند.
روشهای موجود برای درمان اسکار کلوئید
درمان اسکار کلوئید چالشبرانگیز است و نیاز به زمان و صبر دارد. متأسفانه، هیچ روش درمانی واحد و کاملاً مؤثر برای از بین بردن این اسکارها وجود ندارد، اما ترکیب چندین روش میتواند به کاهش اندازه و شدت آنها کمک کند.
کرمها و ژلهای سیلیکونی
کرمها و ژلهای سیلیکونی یکی از مؤثرترین درمانها برای اسکار کلوئید هستند. این محصولات به کاهش ضخامت و قرمزی اسکار کمک میکنند و در صورت استفاده منظم میتوانند نتایج مطلوبی را به همراه داشته باشند.
- نحوه عملکرد: سیلیکون بهطور طبیعی به حفظ رطوبت در ناحیه اسکار کمک میکند و در عین حال از تبخیر آب از پوست جلوگیری میکند، که باعث کاهش التهاب و ضخامت اسکار میشود.
- اثر بخشی: مطالعات نشان دادهاند که استفاده از ژل یا کرم سیلیکونی میتواند به کاهش اندازه اسکار کلوئیدی و بهبود ظاهر آن کمک کند. این درمان برای اسکارهای جدید یا اسکارهای که کمتر از شش ماه از ایجادشان گذشته است، مؤثرتر است.
درمان با کورتیکواستروئیدها
تزریق کورتیکواستروئیدها یکی از شیوه متداول برای درمان اسکار کلوئید است. این روش شامل تزریق داروهایی مانند تریامسینولون به داخل اسکار میشود که به کاهش التهاب و کاهش اندازه اسکار کمک میکند.
- نحوه عملکرد: کورتیکواستروئیدها به کاهش التهاب کمک میکنند و باعث میشوند که بافت فیبروزی کمتر تولید شود.
- اثر بخشی: این درمان میتواند به ویژه در درمان اسکارهای جدید مؤثر باشد. ممکن است نیاز به چندین جلسه تزریق باشد تا نتیجه مطلوب حاصل شود.
درمان با لیزر
لیزر درمانی یکی از روشهای مؤثر برای بهبود ظاهر و درمان اسکار کلوئید است. لیزرهای مختلفی برای درمان اسکارهای پوستی وجود دارند که میتوانند به کاهش رنگ، ضخامت و ظاهر اسکار کمک کنند.
- لیزر CO2: این نوع لیزر به دلیل قابلیت برداشتن لایههای سطحی پوست و تحریک تولید کلاژن، برای درمان اسکار کلوئید مناسب است.
- لیزر رنگپذیر: این لیزر به طور خاص برای کاهش قرمزی و التهاب اسکار کلوئید طراحی شده است و میتواند به بهبود ظاهر اسکار کمک کند.
- اثر بخشی: درمان با لیزر میتواند در بهبود رنگ و کاهش ضخامت اسکار مؤثر باشد. اما این درمان معمولاً به جلسات مکرر نیاز دارد.
میکرودرم ابریژن
میکرودرم ابریژن یک روش لایهبرداری است که به لایهبرداری از پوست آسیبدیده و کاهش ضخامت اسکار کمک میکند.
- نحوه عملکرد: در این روش، ذرات کریستالی یا الماس بر روی پوست اسپری میشوند و لایههای مرده پوست را از بین میبرند.
- اثر بخشی: میکرودرم ابریژن به کاهش رنگ و ضخامت اسکار کمک میکند، اما ممکن است برای اسکارهای بزرگتر یا عمیقتر به تنهایی مؤثر نباشد.
درمان با فیلرها
در بعضی موارد، فیلرهای پوستی مانند هیالورونیک اسید یا کلاژن میتوانند به بهبود ظاهر اسکار کلوئیدی کمک کنند.
- نحوه عملکرد: فیلرها به پر کردن نواحی فرورفته اسکار و صاف کردن سطح آنها کمک میکنند.
- اثر بخشی: این درمان معمولاً برای اسکار کلوئید سطحی و آتروفیک مؤثر است و میتواند به نرمی و یکدست شدن سطح پوست کمک کند.
جراحی اسکار کلوئید
در موارد شدیدتر، جراحی ترمیمی ممکن است برای برداشتن اسکار کلوئید مورد نیاز باشد. در این روش، اسکار برداشته میشود و ممکن است جراح از تکنیکهای دیگر مانند پیوند پوست یا استفاده از لیزر برای کاهش اثرات بعدی استفاده کند.
- نحوه عملکرد: جراحی بهطور معمول تنها زمانی انجام میشود که درمانهای غیرجراحی اثربخشی کافی نداشته باشند.
- اثر بخشی: با اینکه جراحی میتواند اسکار کلوئیدی را از بین ببرد، احتمال برگشت آن وجود دارد. بنابراین، درمانهای مکمل مانند استفاده از کرمهای سیلیکونی پس از جراحی معمولاً توصیه میشود.

نوآوریها و پیشرفتهای علمی در درمان اسکار کلوئیدی
در سالهای اخیر، پیشرفتهای زیادی در زمینه درمان اسکار کلوئید حاصل شده است. برخی از این نوآوریها شامل روشهای ژنتیکی، درمانهای بیولوژیکی و درمانهای سلولهای بنیادی هستند که ممکن است در آینده به درمانهای مؤثرتری منجر شوند.
درمانهای بیولوژیک
برخی از درمانهای بیولوژیک جدید به طور خاص بر مهار تولید بیش از حد کلاژن و اصلاح فرایندهای التهابی در اسکار کلوئید متمرکز هستند.
- آنتیبادیها و مهارکنندههای سایتوکاین: این داروها میتوانند به کاهش تولید کلاژن و التهاب در ناحیه اسکار کمک کنند.
- اثر بخشی: این درمانها هنوز در مراحل تحقیقاتی هستند، اما پتانسیل بالایی برای بهبود درمان اسکار کلوئید دارند.
سلولهای بنیادی
تحقیقات در زمینه استفاده از سلولهای بنیادی برای ترمیم بافتهای آسیبدیده به سرعت در حال پیشرفت است.
- نحوه عملکرد: سلولهای بنیادی میتوانند به بازسازی بافت آسیبدیده و کاهش تولید بیش از حد کلاژن در ناحیه