
سرطان سينه در مردان| شناخت، علت و علائم| تشخیص و درمان
سرطان سینه به عنوان یکی از شایعترین انواع سرطانها در زنان شناخته میشود، اما باید توجه داشت که این بیماری میتواند در مردان نیز رخ دهد، هرچند که شیوع آن در مردان بسیار کمتر از زنان است. در این مقاله همراه با دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک زیبایی و ترمیمی،به بررسی سرطان سينه در مردان خواهیم پرداخت و به تفصیل درباره علل، علائم، روشهای تشخیص، درمان و مراقبتهای پس از آن صحبت خواهیم کرد.
سرطان سينه در مردان به رشد غیرقابل کنترل سلولهای سرطانی در بافت سینه اشاره دارد. این بیماری معمولاً در بافتهای غددی و مجاری شیر سینه مردان رخ میدهد. با وجود اینکه سرطان سينه در مردان نسبت به زنان نادرتر است، اما آگاهی از این بیماری و شناخت علائم آن میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر کمک کند.

شیوع سرطان سینه در مردان
طبق آمارهای موجود، از هر 100 مورد ابتلا به سرطان سینه، تنها یک مورد مربوط به مردان است. به عبارتی دیگر، احتمال ابتلا به سرطان سينه در مردان حدود 1 در 1000 است. با این حال، سرطان سينه در مردان میتواند به شدت و عوارضی مشابه با آنچه در زنان مشاهده میشود، خطرناک باشد.
علت و عوامل خطر سرطان سینه در مردان
سن : سن یکی از علت خطر مهم در ابتلا به سرطان سينه در مردان است. این بیماری معمولاً در مردان بالای 60 سال شایعتر است، اما میتواند در سنین پایینتر نیز رخ دهد.
سابقه خانوادگی : سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان سینه، به ویژه در بستگان نزدیک، میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. وجود جهشهای ژنتیکی مانند BRCA1 و BRCA2 نیز میتواند در این زمینه مؤثر باشد.
سطح استروژن : مردانی که دارای سطح بالای استروژن در خون هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. این وضعیت میتواند ناشی از بیماریهایی مانند کبد چرب، سیروز کبدی یا سندرم کلاينفلتر باشد.
چاقی : چاقی و اضافه وزن نیز میتوانند به افزایش سطح استروژن در بدن کمک کنند و خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهند.
قرار گرفتن در معرض اشعه : مردانی که در معرض اشعههای یونیزان قرار دارند، مانند افرادی که تحت درمان با پرتودرمانی برای بیماریهای دیگر قرار گرفتهاند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان سینه هستند.
علائم سرطان سینه در مردان
سرطان سينه در مردان یک بیماری نادر است، اما آگاهی از علائم آن میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر کمک کند. در زیر به بررسی علائم رایج سرطان سينه در مردان میپردازیم:
وجود توده یا برآمدگی در سینه
وجود یک توده یا برآمدگی در ناحیه سینه یکی از اصلیترین و شایعترین علائم سرطان سينه در مردان است. این تودهها معمولاً بدون درد هستند و ممکن است به راحتی در زیر پوست احساس شوند. تودهها ممکن است در اندازههای مختلفی وجود داشته باشند و در صورت بزرگ شدن، میتوانند به راحتی قابل مشاهده باشند.
تغییرات در نوک سینه
تغییرات در نوک سینه، مانند ترشحات غیرطبیعی، به ویژه اگر خونین باشند، میتواند نشانهای از وجود سرطان سینه باشد. این ترشحات ممکن است ناشی از تودههای سرطانی در مجاری شیر باشند. همچنین، تغییراتی مانند قرمزی، التهاب یا زخم در ناحیه نوک سینه نیز میتواند نشانهای از بیماری باشد.
تغییرات در بافت سینه
تغییرات در بافت سینه، از جمله تورم، تغییر در اندازه یا شکل سینه، و یا وجود نواحی سخت یا نرم در بافت سینه، میتواند نشانهای از وجود مشکل باشد. این تغییرات ممکن است به صورت ناگهانی و غیرمنتظره رخ دهند.
درد سینه
اگرچه تودههای سرطانی معمولاً بدون درد هستند، اما در برخی موارد، ممکن است باعث درد یا ناراحتی در ناحیه سینه شوند. این درد میتواند به صورت مداوم یا متناوب باشد و ممکن است در زمان خاصی از روز یا در اثر فشار بر روی ناحیه سینه افزایش یابد.
تغییرات در پوست سینه
تغییرات در پوست سینه، مانند قرمزی، زخم، یا ایجاد بافتی شبیه به پوست پرتقال (پدیدهای به نام “پرتقالی شدن پوست”) میتواند نشانهای از وجود سرطان باشد. این تغییرات ممکن است به دلیل التهاب ناشی از تودههای سرطانی یا عفونتهای مرتبط با آنها رخ دهند.
بزرگ شدن غدد لنفاوی
سرطان سینه رد مردان میتواند به غدد لنفاوی زیر بغل یا گردن گسترش یابد. بزرگ شدن غدد لنفاوی در این نواحی میتواند نشانهای از گسترش بیماری باشد و باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد.
احساس خستگی و کاهش وزن غیرقابل توضیح
در مراحل پیشرفتهتر سرطان سینه، بیماران ممکن است احساس خستگی مداوم و کاهش وزن غیرقابل توضیح داشته باشند. این علائم میتواند به دلیل تأثیرات عمومی بیماری بر روی بدن باشد.
آگاهی از علائم سرطان سينه در مردان میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر این بیماری کمک کند. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا بررسیهای لازم انجام شود. تشخیص زودهنگام میتواند تأثیر زیادی بر روی نتایج درمان و کیفیت زندگی بیمار داشته باشد.

روشهای تشخیص سرطان سینه در مردان
تشخیص سرطان سينه در مردان معمولاً شامل مراحل زیر است:
معاینه بالینی: پزشک با انجام معاینه بالینی، سینهها را بررسی کرده و به وجود هرگونه توده یا تغییر در بافت سینه توجه میکند. این معاینه میتواند به شناسایی مشکلات اولیه کمک کند.
تصویربرداری: تصویربرداری به کمک روشهایی مانند ماموگرافی، سونوگرافی و MRI میتواند به شناسایی تودهها و تعیین نوع آنها کمک کند. ماموگرافی به ویژه برای مردانی که در معرض خطر هستند توصیه میشود.
بیوپسی: در صورت نیاز، پزشک ممکن است بیوپسی را انجام دهد تا نمونهای از بافت سینه را برای بررسیهای بیشتر بردارد. این روش به تأیید خوشخیم بودن یا بدخیم بودن توده کمک میکند.
درمان سرطان سینه در مردان
سرطان سینه در مردان، علیرغم نادر بودن، نیازمند درمانهای دقیق و مؤثر است. انتخاب روش درمانی به نوع سرطان، مرحله پیشرفت بیماری، وضعیت سلامت عمومی بیمار و میزان گسترش سرطان در بدن بستگی دارد. در ادامه، روشهای درمانی رایج برای این بیماری را با جزئیات بیشتر بررسی میکنیم.
۱. جراحی (Surgery)
جراحی یکی از مؤثرترین روشها برای درمان سرطان سینه در مردان است. این روش به دو شکل اصلی انجام میشود:
الف) ماستکتومی (Mastectomy)
در ماستکتومی، کل بافت سینه و معمولاً نوک سینه و پوست اطراف آن برداشته میشود. این روش برای مردانی که توده سرطانی بزرگ یا چندگانه دارند یا سرطان به بافتهای اطراف گسترش یافته است، مناسب است.
ب) جراحی محافظتی سینه (Breast-Conserving Surgery)
این نوع جراحی که به آن لامپکتومی (Lumpectomy) نیز گفته میشود، فقط توده سرطانی و بخش کوچکی از بافت اطراف آن برداشته میشود. این روش معمولاً در مراحل اولیه سرطان قابل انجام است.
ج) برداشتن غدد لنفاوی (Lymph Node Removal)
اگر سرطان به غدد لنفاوی زیر بغل گسترش پیدا کرده باشد، جراح ممکن است بخشی یا تمام غدد لنفاوی را برای جلوگیری از انتشار بیشتر بیماری خارج کند.
۲. پرتودرمانی (Radiotherapy)
پرتودرمانی از پرتوهای پرانرژی مانند اشعه ایکس برای نابودی سلولهای سرطانی استفاده میکند. این روش معمولاً پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده در ناحیه جراحی انجام میشود. پرتودرمانی میتواند به کاهش خطر بازگشت سرطان کمک کند.
جزئیات:
- مدت زمان درمان: پرتودرمانی معمولاً به صورت روزانه و به مدت چند هفته انجام میشود.
- عوارض جانبی: شامل خستگی، قرمزی و تحریک پوست در محل درمان.
۳. شیمیدرمانی (Chemotherapy)
شیمیدرمانی از داروهایی استفاده میکند که سلولهای سرطانی را نابود میکنند یا رشد آنها را متوقف میکنند. این روش ممکن است به صورت خوراکی (قرص) یا تزریقی انجام شود.
موارد استفاده:
- قبل از جراحی: برای کوچک کردن توده سرطانی و تسهیل جراحی.
- بعد از جراحی: برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده و جلوگیری از گسترش بیماری.
- در مراحل پیشرفته: برای کنترل سرطان در مراحل پیشرفته و کاهش علائم.
عوارض جانبی:
- تهوع، استفراغ، خستگی، ریزش مو، کاهش اشتها، و ضعف سیستم ایمنی.
۴. درمان هورمونی (Hormonal Therapy)
درمان هورمونی برای مردانی که سرطان سینه آنها به هورمونهای جنسی (مانند استروژن) حساس است، استفاده میشود. این نوع سرطانها به عنوان سرطانهای گیرنده مثبت هورمونی شناخته میشوند.
روشها:
- تاموکسیفن (Tamoxifen): رایجترین داروی مورد استفاده برای درمان سرطان سینه در مردان است. این دارو گیرندههای استروژن را در سلولهای سرطانی مسدود میکند.
- مهارکنندههای آروماتاز: داروهایی که تولید استروژن را در بدن کاهش میدهند.
- قطع هورمونها: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش سطح تستوسترون و استروژن در بدن تجویز کند.
عوارض جانبی:
- گرگرفتگی، افزایش وزن، تغییرات خلقی، و کاهش میل جنسی.
۵. ایمونوتراپی (Immunotherapy)
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده میکند. این روش به بدن کمک میکند تا سلولهای سرطانی را شناسایی و نابود کند. ایمونوتراپی بیشتر برای سرطانهای پیشرفته یا مواردی که به درمانهای دیگر پاسخ ندادهاند، استفاده میشود.
داروهای رایج:
- داروهای مبتنی بر آنتیبادیهای خاص که گیرندههای سلولهای سرطانی را هدف قرار میدهند.
عوارض جانبی:
- واکنشهای آلرژیک، تب، خستگی، و التهاب.
۶. درمان هدفمند (Targeted Therapy)
درمان هدفمند نوعی روش نوین است که به طور خاص سلولهای سرطانی را هدف قرار میدهد و آسیب کمتری به سلولهای سالم وارد میکند. این روش بر اساس ویژگیهای ژنتیکی یا مولکولی سلولهای سرطانی طراحی شده است.
داروهای رایج:
- Trastuzumab (هرسپتین): برای سرطانهایی که گیرنده HER2 مثبت دارند.
- Lapatinib: برای موارد خاصی از سرطان پیشرفته.
مزایا:
- کاهش عوارض جانبی نسبت به شیمیدرمانی.
- مؤثرتر در درمان سرطانهای مقاوم به درمانهای دیگر.
هر بیمار نیازمند درمانی متناسب با شرایط خود است. مشاوره با متخصصان سرطان و انجام آزمایشهای تشخیصی دقیق، اولین قدم در انتخاب بهترین روش درمانی محسوب میشود. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با این بیماری مواجه هستید، توصیه میشود فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید تا از درمانهای مناسب بهرهمند شوید.

مراقبتهای پس از درمان سرطان سینه در مردان
پس از درمان سرطان سینه در مردان ، مراقبتهای خاصی وجود دارد که باید رعایت شود:
معاینات منظم: بیماران باید به طور منظم تحت معاینه و تصویربرداری قرار گیرند تا هرگونه تغییر در وضعیت سینهها شناسایی شود. این معاینات میتواند به تشخیص زودهنگام مشکلات کمک کند.
حفظ سبک زندگی سالم: حفظ یک سبک زندگی سالم شامل تغذیه مناسب، ورزش منظم و اجتناب از مصرف الکل و سیگار میتواند به بهبود سلامت کلی و کاهش خطر ابتلا به مشکلات سینه کمک کند.
مشاوره روانشناسی: بسیاری از بیماران ممکن است پس از تشخیص سرطان سینه احساس اضطراب و نگرانی کنند. مشاوره با یک روانشناس یا مشاور میتواند به آنها کمک کند تا با این احساسات کنار بیایند و به بهبود روحیه خود بپردازند.
پیشگیری از سرطان سینه در مردان
اگرچه نمیتوان به طور کامل از سرطان سینه در مردان جلوگیری کرد، اما رعایت برخی نکات میتواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند:
معاینات منظم: انجام معاینات منظم سینه و ماموگرافی میتواند به شناسایی زودهنگام تودهها و مشکلات کمک کند. مردان باید با پزشک خود درباره زمان مناسب برای شروع معاینات مشورت کنند.
تغذیه مناسب : تغذیه سالم شامل مصرف میوهها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای کمچرب میتواند به بهبود سلامت کلی و کاهش خطر ابتلا به بیماریها کمک کند.
فعالیت بدنی: ورزش منظم میتواند به حفظ وزن سالم و کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه کمک کند. فعالیت بدنی همچنین به بهبود روحیه و کاهش استرس کمک میکند.
اجتناب از مصرف الکل و سیگار: مصرف الکل و سیگار میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. بنابراین، اجتناب از این مواد میتواند به بهبود سلامت کلی کمک کند.
نتیجهگیری
سرطان سينه در مردان یک بیماری جدی و نادر است که نیاز به آگاهی و تشخیص زودهنگام دارد. شناخت علائم، روشهای تشخیص و درمانهای موجود میتواند به بیماران کمک کند تا با این بیماری بهتر کنار بیایند و از عوارض جانبی آن جلوگیری کنند. با رعایت نکات پیشگیرانه و حفظ یک سبک زندگی سالم، میتوان خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش داد. در نهایت، مشاوره با پزشک فوق تخصص جراح پلاستیک و انجام معاینات منظم میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر کمک کند.