درمان افتادگی سینه| علت و راه های درمان با جراحی و غیر جراحی
افتادگی سینه یا پتوز سینه یکی از دغدغههای رایج در میان زنان است که میتواند به دلایل مختلفی مانند افزایش سن، بارداری، شیردهی، تغییرات وزنی و عوامل ژنتیکی ایجاد شود. این وضعیت اگرچه از نظر پزشکی خطرناک نیست، اما ممکن است بر زیبایی ظاهری و اعتماد به نفس فرد تأثیر بگذارد.
خوشبختانه امروزه با پیشرفت روشهای جراحی زیبایی سینه و روش های غیرجراحی، امکان اصلاح و درمان این مشکل بهصورت مؤثر فراهم شده است. در این مقاله همراه دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک زیبایی و ترمیمی، به بررسی کامل علل، روشهای پیشگیری، تشخیص و درمان افتادگی سینه میپردازیم تا راهنمای جامعی برای افرادی باشد که به دنبال بهبود ظاهر سینههای خود هستند.
افتادگی سینه چیست؟
افتادگی سینه یا به اصطلاح پزشکی «پتوز سینه» (Breast Ptosis) به وضعیتی گفته میشود که در آن سینهها به دلیل کاهش خاصیت ارتجاعی پوست، ضعیف شدن رباطهای نگهدارنده و یا تغییرات بافتی، به سمت پایین متمایل میشوند. این پدیده میتواند در هر سنی رخ دهد و به دلایل مختلفی از جمله افزایش سن، بارداری، شیردهی، تغییرات وزنی و حتی ژنتیک ایجاد شود.
به طور کلی، افتادگی سینه یک مسئله طبیعی است که بسیاری از زنان در طول زندگی خود با آن مواجه میشوند. این وضعیت معمولاً از نظر پزشکی خطرناک نیست، اما ممکن است بر ظاهر و اعتماد به نفس فرد تأثیر بگذارد.
عوامل ایجاد افتادگی سینه
افتادگی سینه میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد. در ادامه به بررسی مهمترین دلایل این پدیده میپردازیم:
1. افزایش سن
با افزایش سن، پوست خاصیت ارتجاعی خود را از دست میدهد و رباطهای کوپر (Cooper’s Ligaments) که وظیفه نگهداری سینهها را دارند، ضعیف میشوند. این امر باعث میشود که سینهها به تدریج به سمت پایین حرکت کنند.
2. بارداری و شیردهی
در دوران بارداری، سینهها به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش حجم بافت، بزرگتر میشوند. پس از پایان بارداری و شیردهی، با کاهش حجم سینهها، پوست اضافی باقی میماند که میتواند منجر به افتادگی شود.
3. تغییرات وزنی شدید
افزایش یا کاهش وزن شدید میتواند باعث کشیدگی پوست و کاهش استحکام بافتهای سینه شود. این تغییرات ناگهانی در حجم سینهها میتواند یکی از دلایل اصلی افتادگی باشد.
4. ژنتیک
ساختار ژنتیکی فرد نقش مهمی در شکل و استحکام سینهها دارد. برخی از افراد به طور طبیعی پوست و رباطهای قویتری دارند که از افتادگی جلوگیری میکند، در حالی که برخی دیگر ممکن است مستعد افتادگی باشند.
5. سبک زندگی
عوامل مرتبط با سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، تغذیه نامناسب و عدم فعالیت بدنی میتوانند به کاهش کیفیت پوست و بافتهای سینه منجر شوند. سیگار کشیدن به طور خاص باعث کاهش تولید کلاژن و الاستین میشود که برای حفظ استحکام پوست ضروری هستند.
6. اندازه سینه
زنانی که سینههای بزرگتری دارند، بیشتر در معرض افتادگی قرار میگیرند. وزن بیشتر سینهها فشار بیشتری بر رباطها وارد میکند و احتمال افتادگی را افزایش میدهد.
7. پوشیدن لباس زیر نامناسب
استفاده از سوتینهای نامناسب یا عدم استفاده از سوتین در هنگام فعالیتهای ورزشی میتواند به تدریج باعث افتادگی سینهها شود.
روشهای تشخیص و جلوگیری از افتادگی سینه
تشخیص افتادگی سینه
تشخیص افتادگی سینه معمولاً توسط پزشک متخصص و با بررسی وضعیت ظاهری سینهها انجام میشود. یکی از روشهای رایج برای تشخیص، قرار دادن یک مداد زیر سینه است. اگر مداد در جای خود باقی بماند، به احتمال زیاد افتادگی سینه وجود دارد.
افتادگی سینه به سه درجه تقسیم میشود:
- افتادگی خفیف: نوک سینه کمی پایینتر از چین زیر سینه قرار دارد.
- افتادگی متوسط: نوک سینه در سطح چین زیر سینه یا کمی پایینتر از آن است.
- افتادگی شدید: نوک سینه به طور قابل توجهی پایینتر از چین زیر سینه قرار گرفته است.
روشهای جلوگیری از افتادگی سینه
برای جلوگیری از افتادگی سینه، میتوان از روشهای زیر استفاده کرد:
- ورزشهای تقویتکننده عضلات سینه
انجام تمریناتی مانند شنا، پرس سینه و حرکات تقویتکننده عضلات قفسه سینه میتواند به حفظ استحکام سینهها کمک کند. - استفاده از سوتین مناسب
انتخاب سوتین با اندازه مناسب و حمایتکننده میتواند به کاهش فشار بر رباطهای سینه کمک کند. - حفظ وزن ثابت
تغییرات مکرر در وزن بدن میتواند به کشیدگی پوست و افتادگی سینهها منجر شود. حفظ وزن ثابت و سالم اهمیت زیادی دارد. - مصرف مواد غذایی مغذی
رژیم غذایی سرشار از ویتامین C، ویتامین E و پروتئین به تولید کلاژن و الاستین کمک میکند و از افتادگی پوست جلوگیری میکند. - اجتناب از سیگار کشیدن
سیگار کشیدن باعث کاهش کیفیت پوست و افزایش سرعت پیری میشود. ترک سیگار میتواند به حفظ استحکام پوست کمک کند. - محافظت از پوست در برابر آفتاب
اشعه ماوراءبنفش خورشید میتواند به تخریب کلاژن و الاستین پوست منجر شود. استفاده از کرم ضدآفتاب میتواند از این آسیبها جلوگیری کند.
روشهای درمان و اصلاح افتادگی سینه با جراحی و غیر جراحی
روشهای غیر جراحی درمان افتادگی سینه
- ورزش و تمرینات تقویتی
ورزشهایی که عضلات قفسه سینه را تقویت میکنند، میتوانند به بهبود ظاهر سینهها کمک کنند، اما این روش برای افتادگیهای شدید مؤثر نیست. - لیزر و تکنیکهای جوانسازی پوست
استفاده از لیزر و امواج رادیویی برای تحریک تولید کلاژن و بهبود کیفیت پوست میتواند به کاهش افتادگی کمک کند. - کرمها و سرمهای سفتکننده پوست
برخی از محصولات موضعی حاوی کلاژن، الاستین و مواد مغذی میتوانند تا حدی به بهبود ظاهر سینهها کمک کنند، اما تأثیر آنها محدود است.
روشهای جراحی برای درمان افتادگی سینه
جراحیهای اصلاحی برای درمان افتادگی سینه (پتوز) از جمله مؤثرترین راهکارها برای بازگرداندن ظاهر جوان و سفت به سینهها هستند. این روشها بر اساس شدت افتادگی، اهداف بیمار و وضعیت جسمانی او انتخاب میشوند. در ادامه، به بررسی دقیقتر روشهای جراحی برای درمان افتادگی سینه میپردازیم:
۱. ماستوپکسی (لیفت سینه)
ماستوپکسی یا لیفت سینه یکی از رایجترین روشهای جراحی برای درمان افتادگی سینه است. این روش شامل برداشتن پوست اضافی، تغییر موقعیت نوک سینه و سفت کردن بافتهای زیرین برای ایجاد ظاهری بالاتر و جوانتر در سینهها میباشد.
مراحل جراحی ماستوپکسی
- بیهوشی: جراحی تحت بیهوشی عمومی یا در برخی موارد با بیحسی موضعی و آرامبخش انجام میشود.
- برشها: برشهای جراحی بسته به شدت افتادگی و روش انتخابی متفاوت است. رایجترین الگوهای برش عبارتند از:
- برش دور هاله سینه: این روش برای افتادگیهای خفیف مناسب است.
- برش عمودی: از هاله سینه به سمت چین زیر سینه امتداد دارد و برای افتادگی متوسط استفاده میشود.
- برش T معکوس یا لنگر شکل: این روش برای افتادگیهای شدید به کار میرود و شامل برش دور هاله، عمودی و یک برش افقی در چین زیر سینه است.
- برداشتن پوست اضافی: پوست اضافی برداشته میشود تا سینهها به حالت بالاتر و سفتتر بازگردند.
- تغییر موقعیت نوک سینه: نوک سینه به جایگاه طبیعیتر و بالاتر منتقل میشود.
- بخیهها: برشها با بخیههای ظریف بسته میشوند.
مزایای ماستوپکسی
- نتایج سریع و قابل مشاهده
- بهبود شکل، ارتفاع و تقارن سینهها
- افزایش اعتماد به نفس
معایب و عوارض احتمالی
- جای زخم (اسکار) که با گذشت زمان کمرنگ میشود
- خطرات مرتبط با جراحی مانند خونریزی، عفونت یا واکنش به بیهوشی
- احتمال کاهش حس در ناحیه نوک سینه
۲. ایمپلنت سینه (پروتز سینه)
در مواردی که افتادگی سینه با کاهش حجم همراه باشد، استفاده از پروتز سینه میتواند علاوه بر رفع افتادگی، حجم از دست رفته را جبران کند. این روش اغلب با ماستوپکسی ترکیب میشود تا بهترین نتایج حاصل شود.
انواع ایمپلنتهای سینه
- ایمپلنت سیلیکونی: این ایمپلنتها حاوی ژل سیلیکونی هستند که به دلیل بافت طبیعیتر، محبوبیت بیشتری دارند.
- ایمپلنت سالینی (آبنمکی): این ایمپلنتها با محلول نمکی پر شدهاند و در صورت پارگی، محلول جذب بدن میشود.
مراحل جراحی ایمپلنت سینه
- بیهوشی: جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام میشود.
- برشها: برشها میتوانند در نواحی زیر ایجاد شوند:
- چین زیر سینه
- اطراف هاله سینه
- زیر بغل
- قرار دادن ایمپلنت: ایمپلنت در زیر بافت سینه یا زیر عضله قفسه سینه قرار میگیرد.
- بخیهها: برشها بسته میشوند و پانسمان روی محل جراحی قرار میگیرد.
مزایای ایمپلنت سینه
- افزایش حجم و بهبود شکل سینهها
- نتایج طبیعی و ماندگار
- رفع افتادگی خفیف تا متوسط
معایب و عوارض احتمالی
- خطر پارگی یا نشت ایمپلنت
- نیاز به تعویض ایمپلنت پس از چند سال
- احتمال عفونت یا تشکیل کپسول سفت در اطراف ایمپلنت
۳. ترکیب ماستوپکسی و ایمپلنت سینه
در برخی موارد، افتادگی سینه همراه با کاهش حجم شدید است. در این شرایط، ترکیب لیفت و پروتز سینه بهترین گزینه خواهد بود. این روش شامل لیفت سینه برای اصلاح افتادگی و استفاده از ایمپلنت برای افزایش حجم و ایجاد شکل طبیعیتر است.
مزایای ترکیب ماستوپکسی و ایمپلنت
- اصلاح همزمان افتادگی و حجم از دست رفته
- نتایج طبیعی و متناسب با بدن بیمار
- افزایش اعتماد به نفس و زیبایی
معایب و عوارض احتمالی
- دوره بهبودی طولانیتر نسبت به جراحیهای منفرد
- افزایش خطر عوارض جراحی مانند عفونت یا جای زخم
- نیاز به مراقبتهای دقیقتر پس از جراحی
۴. کاهش حجم سینه همراه با لیفت (ماستوپکسی همراه با ماموپلاستی کاهشی)
برای زنانی که سینههای بزرگ و سنگین دارند، افتادگی سینه اغلب با مشکلاتی مانند کمردرد، گردندرد و تحریک پوستی همراه است. در این موارد، ترکیب لیفت سینه با کاهش حجم (ماموپلاستی) میتواند گزینه مناسبی باشد.
مراحل جراحی
- برداشتن بافت اضافی سینه
- برداشتن پوست اضافی و لیفت سینه
- تغییر موقعیت نوک سینه به محل بالاتر
مزایای این روش
- کاهش وزن سینهها و بهبود مشکلات جسمانی
- بهبود شکل و موقعیت سینهها
- افزایش راحتی در فعالیتهای روزمره
معایب و عوارض احتمالی
- جای زخمهای قابل مشاهده
- احتمال کاهش حس در نوک سینه
- خطرات مرتبط با جراحی
۵. جراحی اصلاحی (Revision Surgery)
در مواردی که بیمار قبلاً جراحی سینه انجام داده و از نتایج راضی نیست یا مشکلاتی مانند افتادگی مجدد یا جابجایی ایمپلنت رخ داده است، جراحی اصلاحی انجام میشود.
دلایل انجام جراحی اصلاحی
- افتادگی مجدد سینهها
- تغییر در اندازه یا موقعیت ایمپلنت
- عوارضی مانند پارگی ایمپلنت یا تشکیل کپسول سفت
مزایا
- بهبود نتایج قبلی
- رفع مشکلات و عوارض جراحی قبلی
معایب
- پیچیدگی بیشتر نسبت به جراحی اولیه
- افزایش خطر عوارض
۶. لیپوساکشن همراه با لیفت سینه
در برخی موارد، لیپوساکشن برای برداشتن چربی اضافی در اطراف سینه و نواحی مجاور (مانند زیر بغل) همراه با لیفت سینه انجام میشود. این روش میتواند به ایجاد شکل متناسبتر و زیباتر کمک کند.
مزایا
- کاهش چربی اضافی و بهبود ظاهر کلی
- ترکیب دو روش برای دستیابی به نتایج بهتر
معایب
- مناسب برای افتادگیهای خفیف تا متوسط
- نیاز به تخصص بالای جراح
مراقبتهای پس از جراحی
پس از انجام هر یک از روشهای جراحی، رعایت مراقبتهای بعد از عمل ماموپلاستی ضروری است:
- استفاده از سوتینهای طبی برای حمایت از سینهها
- اجتناب از فعالیتهای سنگین و ورزش تا زمان بهبودی کامل
- مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک برای کاهش درد و التهاب
- رعایت بهداشت زخمها و تعویض پانسمان طبق دستور پزشک
- مراجعه منظم به پزشک برای بررسی روند بهبودی
روشهای جراحی برای درمان افتادگی سینه متنوع هستند و بسته به شرایط بیمار، شدت افتادگی و اهداف او، انتخاب میشوند. ماستوپکسی، ایمپلنت سینه، ترکیب این دو روش و جراحیهای اصلاحی از جمله گزینههای مؤثر برای بازگرداندن ظاهر زیبا و جوان به سینهها هستند. انتخاب یک پزشک فوق تخصص جراح پلاستیک و آگاهی از مزایا و معایب هر روش، کلید دستیابی به نتایج مطلوب و ایمن است.
مراقبتهای بعد از درمان افتادگی سینه
مراقبتهای عمومی پس از جراحی
- استفاده از سوتینهای طبی برای حمایت از سینهها
- اجتناب از فعالیتهای سنگین و ورزش تا زمان بهبودی کامل
- مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک برای کاهش درد و التهاب
- رعایت بهداشت زخمها و تعویض پانسمان طبق دستور پزشک
مراقبتهای بلندمدت
- حفظ وزن ثابت
- استفاده مداوم از سوتین مناسب
- اجتناب از قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آفتاب
سوالات شایع افتادگی سینه
آیا افتادگی سینه قابل پیشگیری است؟
افتادگی سینه به طور کامل قابل پیشگیری نیست، اما با رعایت نکاتی مانند حفظ وزن ثابت، استفاده از سوتین مناسب و ترک سیگار میتوان خطر آن را کاهش داد.
آیا ورزش میتواند افتادگی سینه را درمان کند؟
ورزش میتواند عضلات زیر سینه را تقویت کند و ظاهر کلی سینهها را بهبود بخشد، اما نمیتواند پوست یا رباطهای کشیدهشده را به حالت اولیه بازگرداند.
هزینه جراحی لیفت سینه چقدر است؟
هزینه جراحی لیفت سینه بسته به محل جغرافیایی، تخصص جراح و نوع روش مورد استفاده متفاوت است. برای اطلاع دقیقتر، مشاوره با جراح پلاستیک توصیه میشود.
آیا جراحی لیفت سینه دائمی است؟
نتایج جراحی لیفت سینه طولانیمدت است، اما عوامل طبیعی مانند افزایش سن و تغییرات وزنی میتوانند به مرور زمان بر نتایج تأثیر بگذارند.
آیا لیفت سینه با خطراتی همراه است؟
مانند هر جراحی دیگری، لیفت سینه نیز ممکن است با عوارضی مانند عفونت، خونریزی و جای زخم همراه باشد. انتخاب جراح متخصص و رعایت مراقبتهای پس از جراحی میتواند این خطرات را کاهش دهد.
در نهایت، افتادگی سینه یک پدیده طبیعی است که بسیاری از زنان با آن مواجه میشوند. با شناخت عوامل ایجادکننده و روشهای درمانی، میتوان بهترین تصمیم را برای حفظ زیبایی و سلامت سینهها اتخاذ کرد.
