عفونت در ابدومینوپلاستی| علت و درمان| دکتر علی پرند
عفونت پس از ابدومینوپلاستی می‌تواند بر روند بهبودی بیمار تأثیر منفی بگذارد و در موارد شدید، منجر به عوارض جدی مانند نکروز بافت، تشکیل آبسه یا حتی سپسیس شود. در این مقاله همراه با دکتر علی پرند فوق تخصص جراحی پلاستیک زیبایی و ترمیمی، به بررسی جامع عفونت در ابدومینوپلاستی، از جمله علل، علائم، عوامل خطر، روش‌های پیشگیری و درمان آن خواهیم پرداخت.
ابدومینوپلاستی (Abdominoplasty) یا جراحی زیبایی شکم یکی از پرطرفدارترین روش‌های جراحی زیبایی است که برای بهبود ظاهر شکم، برداشتن پوست و چربی اضافی و در برخی موارد، ترمیم عضلات شکمی انجام می‌شود. این جراحی، به‌ویژه در افرادی که پس از کاهش وزن شدید یا بارداری دچار افتادگی پوست و شل‌شدگی عضلات شده‌اند، نتایج چشمگیری به همراه دارد. با این حال، مانند هر جراحی دیگری، ابدومینوپلاستی نیز با خطراتی همراه است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها عفونت است.
ابدومینوپلاستی و خطر عفونت
ابدومینوپلاستی چیست؟
ابدومینوپلاستی یک جراحی زیبایی است که در آن پوست و چربی اضافی ناحیه شکم برداشته می‌شود. این جراحی معمولاً شامل مراحل زیر است:
- ایجاد برش در ناحیه تحتانی شکم.
- برداشتن پوست و چربی اضافی.
- ترمیم عضلات شکمی (در صورت نیاز).
- کشیدن پوست باقی‌مانده برای ایجاد ظاهری صاف‌تر.
این جراحی به دلیل ماهیت تهاجمی خود، خطر عفونت را به همراه دارد، زیرا برش‌های بزرگ و دستکاری بافت‌ها می‌توانند محیطی مناسب برای رشد میکروارگانیسم‌ها فراهم کنند.
چرا عفونت در ابدومینوپلاستی رخ می‌دهد؟
عفونت پس از جراحی معمولاً به دلیل ورود باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به محل جراحی رخ می‌دهد. عواملی مانند عدم رعایت بهداشت، ضعف سیستم ایمنی بیمار، یا تکنیک‌های جراحی نامناسب می‌توانند خطر عفونت را افزایش دهند. در ابدومینوپلاستی، برش‌های بزرگ و تماس با بافت‌های زیرجلدی، خطر ورود میکروب‌ها به بدن را بیشتر می‌کند.
علت عفونت در ابدومینوپلاستی
عوامل مرتبط با بیمار
- سیستم ایمنی ضعیف: بیمارانی که سیستم ایمنی آن‌ها به دلیل بیماری‌های مزمن (مانند دیابت، سرطان یا HIV) یا مصرف داروهای سرکوب‌کننده ایمنی ضعیف است، بیشتر در معرض عفونت قرار دارند.
- دیابت: دیابت کنترل‌نشده می‌تواند بهبود زخم را کند کرده و خطر عفونت را افزایش دهد.
- چاقی: چاقی یکی از عوامل خطر مهم در عفونت‌های پس از جراحی است، زیرا چربی اضافی جریان خون را کاهش داده و بهبود زخم را مختل می‌کند.
- سیگار کشیدن: سیگار باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌ها و اختلال در روند ترمیم زخم می‌شود.
- سوءتغذیه: کمبود مواد مغذی مانند پروتئین، ویتامین C و روی می‌تواند روند بهبود زخم را مختل کند.
عوامل مرتبط با جراحی
- تکنیک‌های جراحی نامناسب: عدم رعایت اصول استریل در حین جراحی یا استفاده از ابزارهای آلوده می‌تواند منجر به عفونت شود.
- مدت زمان جراحی: جراحی‌های طولانی‌تر خطر عفونت را افزایش می‌دهند، زیرا بافت‌ها بیشتر در معرض محیط خارجی قرار می‌گیرند.
- وجود نکروز بافتی: در برخی موارد، بخشی از بافت ممکن است به دلیل کاهش خون‌رسانی دچار نکروز شود که می‌تواند محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها ایجاد کند.
عوامل مرتبط با مراقبت‌های پس از جراحی
- عدم رعایت بهداشت زخم: عدم تعویض منظم پانسمان یا استفاده از پانسمان‌های آلوده می‌تواند منجر به عفونت شود.
- فعالیت‌های زودهنگام: انجام فعالیت‌های سنگین قبل از بهبود کامل زخم می‌تواند باعث باز شدن زخم و ورود میکروب‌ها شود.
- عدم مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها طبق دستور پزشک: مصرف نادرست یا ناقص آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند خطر عفونت را افزایش دهد.
علائم عفونت پس از ابدومینوپلاستی
علائم موضعی
- قرمزی و تورم در اطراف محل جراحی.
- درد شدید یا افزایش‌یافته در ناحیه جراحی.
- خروج ترشحات چرکی یا بدبو از زخم.
- گرمی و حساسیت به لمس در محل جراحی.
علائم سیستمیک
- تب و لرز.
- ضعف و خستگی عمومی.
- افزایش تعداد گلبول‌های سفید خون (در آزمایش خون).
علائم عوارض پیشرفته
- تشکیل آبسه (تجمع چرک در یک ناحیه).
- نکروز بافتی (مرگ بافت در ناحیه جراحی).
- سپسیس (عفونت گسترده در بدن که می‌تواند تهدیدکننده حیات باشد).
پیشگیری از عفونت در ابدومینوپلاستی
پیشگیری قبل از جراحی
- ارزیابی دقیق بیمار: پزشک باید وضعیت سلامت بیمار را قبل از جراحی بررسی کرده و در صورت وجود بیماری‌های مزمن مانند دیابت، آن‌ها را کنترل کند.
- ترک سیگار: بیمار باید حداقل 4-6 هفته قبل از جراحی سیگار را ترک کند.
- تجویز آنتی‌بیوتیک پیشگیرانه: در برخی موارد، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌هایی را قبل از جراحی برای کاهش خطر عفونت تجویز کند.
پیشگیری حین جراحی
- رعایت اصول استریل در حین جراحی.
- استفاده از تکنیک‌های جراحی مناسب برای کاهش آسیب به بافت‌ها.
- محدود کردن مدت زمان جراحی.
پیشگیری پس از جراحی
- مراقبت از زخم: تعویض منظم پانسمان و رعایت بهداشت زخم.
- اجتناب از فعالیت‌های سنگین: بیمار باید از انجام فعالیت‌های فیزیکی سنگین تا زمان بهبود کامل زخم خودداری کند.
- مصرف داروها طبق دستور پزشک: بیمار باید آنتی‌بیوتیک‌ها و سایر داروهای تجویزشده را به طور کامل مصرف کند.
- پوشیدن گن: استفاده از گن‌های مخصوص می‌تواند به کاهش تورم و بهبود زخم کمک کند.
درمان عفونت در ابدومینوپلاستی
درمان‌های اولیه
- آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورت تشخیص زودهنگام عفونت، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا تزریقی تجویز کند.
- تعویض پانسمان: تعویض منظم پانسمان برای جلوگیری از گسترش عفونت ضروری است.
- شست‌وشوی زخم: استفاده از محلول‌های ضدعفونی‌کننده برای شست‌وشوی زخم می‌تواند به کاهش بار میکروبی کمک کند.
درمان عفونت‌های پیشرفته
- درناژ آبسه: اگر عفونت منجر به تشکیل آبسه شده باشد، پزشک ممکن است از روش درناژ برای تخلیه چرک استفاده کند.
- برداشتن بافت نکروزه: در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بافت مرده باشد.
- درمان سپسیس: در صورت گسترش عفونت به کل بدن، بیمار ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان و دریافت آنتی‌بیوتیک‌های وریدی داشته باشد.
درمان‌های مکمل
- تغذیه مناسب: مصرف مواد غذایی غنی از پروتئین، ویتامین C و روی می‌تواند به بهبود زخم کمک کند.
- مراقبت‌های روانی: عفونت و عوارض پس از جراحی ممکن است باعث اضطراب یا افسردگی در بیمار شود که نیاز به حمایت روانی دارد.
عوارض ناشی از عفونت در ابدومینوپلاستی
نکروز بافتی
عفونت‌های شدید می‌توانند منجر به مرگ بافت در ناحیه جراحی شوند که نیاز به جراحی ترمیمی دارد.
اسکارهای نامطلوب
عفونت می‌تواند روند بهبود زخم را مختل کرده و منجر به تشکیل اسکارهای برجسته یا نامنظم شود.
عفونت سیستمیک (سپسیس)
در موارد نادر، عفونت موضعی می‌تواند به کل بدن گسترش یابد و زندگی بیمار را تهدید کند.
نیاز به جراحی مجدد
در برخی موارد، برای اصلاح عوارض ناشی از عفونت، ممکن است نیاز به جراحی مجدد باشد.
نتیجه‌گیری
عفونت در ابدومینوپلاستی یکی از عوارض شایع و بالقوه جدی است که می‌تواند بر نتایج جراحی و کیفیت زندگی بیمار تأثیر منفی بگذارد. با این حال، با رعایت اصول بهداشتی، انتخاب جراح ماهر، و پیروی از دستورالعمل‌های پزشک، می‌توان خطر عفونت را به حداقل رساند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب عفونت نیز نقش کلیدی در جلوگیری از عوارض جدی‌تر دارد. آگاهی بیماران از علائم و عوامل خطر عفونت می‌تواند به مدیریت بهتر این عارضه کمک کند و نتایج بهتری از جراحی ابدومینوپلاستی به دست آید.
